ศูนย์ไตเทียมศิริราช
ศูนย์กลางความเป็นเลิศด้านนวัตกรรมการฟอกเลือดและการดูแลผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้าย
รศ.พญ.กรชนก วารีแสงทิพย์
สาขาวิชาวักกะวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล
ห้องฟอกเลือดผู้ป่วยนอก หอผู้ป่วยโรคไต สง่า นิลวรางกูร ตั้งอยู่ ณ ชั้น 10 อาคารนวมินทรบพิตร 84 พรรษา เป็นหน่วยงานภายใต้การดูแลของสาขาวิชาอายุรศาสตร์โรคไต คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ก่อตั้งขึ้นเพื่อเป็นต้นแบบในการดูแลผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดแบบครบวงจร พร้อมทั้งเป็นศูนย์ฝึกอบรมและสร้างบุคลากรทางการแพทย์ด้านโรคไตที่มีความเชี่ยวชาญระดับประเทศ
ในประเทศไทยมีผู้จำนวนป่วยโรคไตระยะสุดท้ายเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยการฟอกเลือดเป็นวิธีการบำบัดทดแทนไตที่ใช้มากที่สุด ผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลอย่างถูกต้องและมีมาตรฐานสามารถดำเนินชีวิตอยู่ต่อได้อย่างมีคุณภาพ ศูนย์ไตเทียมศิริราชจึงให้ความสำคัญกับการดูแลผู้ป่วยแบบองค์รวม ผสมผสานองค์ความรู้ทางการแพทย์ เทคโนโลยีสมัยใหม่ และการทำงานร่วมกันของสหสาขาวิชาชีพ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยอย่างยั่งยืน
การดูแลผู้ป่วยที่ครอบคลุมและเป็นระบบ การดูแลผู้ป่วยในห้องฟอกเลือดนี้มีลักษณะเฉพาะที่โดดเด่น คือ
• การทำงานแบบสหวิชาชีพ ประกอบด้วย อายุรแพทย์โรคไต พยาบาลโรคไต เภสัชกร นักกำหนดอาหาร และช่างเทคนิคเฉพาะทาง ซึ่งร่วมกันวางแผนดูแลผู้ป่วยรายบุคคล ทั้งในด้านการรักษา โภชนาการ ยา และการประเมินภาวะแทรกซ้อน
• การประชุมคุณภาพสหสาขาทุก 2 เดือน เพื่อทบทวนผลลัพธ์การรักษา วิเคราะห์ปัญหา และวางแผนแก้ไขอย่างเป็นระบบ ช่วยให้สามารถตอบสนองต่อความเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วยได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
• แนวทางดูแลผู้ป่วยแบบองค์รวม ครอบคลุมทั้งด้านกาย จิตใจ สังคม และคุณภาพชีวิต โดยเน้นการสร้างความเข้าใจและความร่วมมือระหว่างทีมรักษากับผู้ป่วยและครอบครัว
ความก้าวหน้าและนวัตกรรมด้านการแพทย์
ศูนย์ไตเทียมศิริราชให้ความสำคัญกับการนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีมาใช้ในการดูแลผู้ป่วย เพื่อยกระดับมาตรฐานและความปลอดภัยของบริการ ได้แก่ :
• ระบบปฏิบัติการคอมพิวเตอร์เฉพาะสำหรับผู้ป่วยฟอกเลือด (Dialysis Information System) ซึ่งช่วยเพิ่มความถูกต้องและแม่นยำของข้อมูลการรักษาลดข้อผิดพลาดทางการแพทย์ ระบบสามารถสั่งการรักษาแบบเฉพาะราย (individualized prescription) และจัดเก็บข้อมูลการฟอกเลือดอย่างละเอียด รองรับการวิจัยและการเก็บสถิติข้อมูลเพื่อนำไปวิเคราะห์และปรับปรุงคุณภาพบริการได้อย่างต่อเนื่อง
• เครื่องฟอกเลือดคุณภาพสูง ทั้งระบบ Hemodialysis และ Hemodiafiltration โดยเชื่อมต่อกับระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์แบบ Reverse Osmosis ที่ให้คุณภาพระดับ Ultrapure Water ตามมาตรฐาน AAMI ทั้งนี้มีการสอบเทียบและตรวจสอบคุณภาพน้ำอย่างสม่ำเสมอทุกเดือนโดยทีมช่างเทคนิคเชี่ยวชาญเฉพาะทาง เพื่อให้มั่นใจในความปลอดภัยและประสิทธิภาพของการรักษา
• การประเมินสภาวะร่างกายผู้ป่วยอย่างแม่นยำด้วยเทคโนโลยีใหม่ เช่น
o Bioimpedance วัดภาวะน้ำเกินหรือภาวะขาดน้ำ
o CAVI (Cardio-Ankle Vascular Index) ประเมินความแข็งตัวของหลอดเลือด
o การตรวจระดับ middle molecules และ protein-bound uremic toxins
o การวัด skin fluorescence เพื่อประเมินระดับ advanced glycation end products (AGEs) ซึ่งข้อมูลการตรวจวัดเหล่านี้ ช่วยให้แพทย์สามารถปรับสูตรการฟอกเลือดได้อย่างแม่นยำมากขึ้นเฉพาะบุคคล ส่งผลให้การรักษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนในระยะยาว
บทบาทด้านการศึกษาและพัฒนาองค์ความรู้
นอกจากบทบาทด้านบริการทางการแพทย์ ห้องฟอกเลือดแห่งนี้ยังทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการเรียนการสอน และ แหล่งฝึกอบรมที่สำคัญ สำหรับแพทย์ประจำบ้านต่อยอดด้านอายุรศาสตร์โรคไต ตลอดจนพยาบาลเฉพาะทางด้านโรคไตจากทั่วประเทศ ศูนย์แห่งนี้จึงมีบทบาทสำคัญในการยกระดับคุณภาพการดูแลผู้ป่วยโรคไตของประเทศอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน
ห้องฟอกเลือดผู้ป่วยนอก หอผู้ป่วยโรคไต สง่า นิลวรางกูร เป็นหน่วยงานให้บริการทางคลินิกด้านการดูแลผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้าย ด้วยมาตรฐานทางการแพทย์ที่ปลอดภัย ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ โดยมุ่งเน้นการดูแลแบบองค์รวม นอกจากบทบาทด้านการรักษาแล้ว หน่วยงานนี้ยังเป็นศูนย์รวมองค์ความรู้ เทคโนโลยีทางการแพทย์ และบุคลากรผู้เชี่ยวชาญ ที่ร่วมกับขับเคลื่อนการพัฒนาและยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน