
กุมารเวชศาสตร์โรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
วิสัยทัศน์ของการฝึกอบรม
โรคภูมิแพ้เป็นโรคเรื้อรังที่พบบ่อยในเด็กไทย โดยโรคภูมิแพ้ที่สำคัญ ได้แก่ ภาวะแพ้รุนแรง (Anaphylaxis) แพ้ยา (Drug allergy) โรคหืด (Asthma) โรคเยื่อบุจมูกอักเสบภูมิแพ้ (Allergic rhinitis) โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic dermatitis) โรคผื่นลมพิษ (Urticaria) และโรคแพ้อาหาร (Food allergy) โรคภูมิแพ้แต่ละโรคมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต ผู้ป่วยรวมถึงผู้ปกครอง ทั้งนี้สถานการณ์โรคภูมิแพ้ในปัจจุบัน พบว่าอุบัติการณ์ของโรคภูมิแพ้ต่าง ๆ เพิ่มขึ้น รวมถึงความรุนแรงและความซับซ้อนของโรค ส่วนโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องแต่กำเนิด เป็นโรคที่มีอุบัติการณ์น้อยกว่าโรคภูมิแพ้ แต่อาการของผู้ป่วยเหล่านี้มักจะมีความรุนแรง โดยที่ผู้ป่วยจำนวนหนึ่ง ถ้าไม่ได้รับการรักษาอาจเกิดการติดเชื้อ เกิดภาวะแทรกซ้อนจนเสียชีวิตได้ตั้งแต่อายุน้อย ดังนั้นการดูแลผู้ป่วยโรคเนื่องจาก ทั้งโรคภูมิแพ้และโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง ซึ่งเป็นโรคที่เกี่ยวเนื่องกับระบบต่าง ๆ ในร่างกายหลายระบบ จึงจำเป็นต้องอยู่ ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน เพื่อการวินิจฉัยโรคที่ถูกต้อง การวิเคราะห์สาเหตุของโรค และให้การรักษาด้วยวิธีการที่จำเพาะและทันสมัยมากขึ้น ทั้งนี้แพทยสภาและราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทยได้เปิดหลักสูตรฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านต่อยอดอนุสาขากุมารเวชศาสตร์โรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกันขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 ซึ่งมีกุมารแพทย์ที่สำเร็จการศึกษาไปแล้วจำนวน มากกว่าหนึ่งร้อยคน แต่จำนวนของแพทย์เฉพาะทางด้านภูมิแพ้ในปัจจุบันก็ยังถือว่าไม่เพียงพอเมื่อเทียบกับจำนวนผู้ป่วย โรคภูมิแพ้ และภูมิคุ้มกันบกพร่อง ดังนั้นราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทยจึงยังจำเป็นต้องผลิตแพทย์เฉพาะทางด้านภูมิแพ้และภูมิคุ้มกันต่อไป
พันธกิจของการฝึกอบรม
- มีความรู้ความสามารถที่ทันยุคและสามารถให้การดูแลรักษาผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสม มีประสิทธิภาพตามหลัก พฤตินัยและมารยาททางวิชาชีพ (Professionalism) โดยยึดถือผู้ป่วยเป็นศูนย์กลางบนพื้นฐานของการดูแลแบบองค์รวม
- มีความสามารถในการทำงานแบบแพทย์วิชาชีพด้วยตัวเอง และทำงานแบบสหวิชาชีพ ในการดูแลผู้ป่วยเด็กโรค ภูมิแพ้และภูมิคุ้มกันได้อย่างเหมาะสม
- เป็นผู้มีเจตนารมณ์ในการพัฒนาตนเองในด้านองค์ความรู้ ทักษะเฉพาะทาง บนพื้นฐานการอ้างอิงหลักฐานเชิง ประจักษ์ และการเรียนรู้เพิ่ม เติมต่อเนื่อง
- มีความรู้ความเข้าใจระบบสุขภาพของประเทศ และระบบพัฒนาคุณภาพในการดูแลรักษาผู้ป่วย มุ่งเน้นการ สร้างเสริมสุขภาพ และสามารถบริหารทรัพยากรสุขภาพได้อย่างเหมาะสม

จุดเด่นของหลักสูตร
เพื่อผลิตกุมารแพทย์เฉพาะทาง การฝึกอบรมเน้นลักษณะการเรียนรู้จากการปฏิบัติงาน (practice-based learning) ที่มีทักษะทางคลินิกในการดูแลรักษาเด็กตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 18 ปี แบบองค์รวม (holistic approach and care) ตามมาตรฐานสากล และสามารถพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องตามบริบทที่เปลี่ยนแปลงไป รวมถึงผลิตกุมารแพทย์เฉพาะทางที่มีความรู้พื้นฐานและทักษะต่าง ๆ ทั้งทักษะทางคลินิก ทักษะทางการวิจัย ทักษะการสอน ทักษะด้านภาษาอังกฤษและการนำเสนอผลงาน ทักษะความเปนผู้นำและทำงานร่วมกับสหวิชาชีพ หน่วยภูมิแพ้และวิทยาภูมิคุ้มกัน มีจำนวนคนไข้ปริมาณมากรวมถึงโรคหรือภาวะที่พบได้น้อย โดยสถิติผู้ป่วยในกว่าหกร้อยครั้งต่อปี ผู้ป่วยนอกกว่าห้าพันครั้งต่อปี ผู้ป่วยรับการทดสอบยาและอาหารกว่าสี่ร้อยครั้งต่อปี รวมถึงสามารถทดสอบทางห้องปฏิบัติการหลากหลาย เช่น skin prick test, pulmonary function test, immunology laboratory นอกจากนั้นแล้วแพทย์ประจำบ้านต่อยอดสามารถเลือกวิชาเลือกตามความสนใจได้ทั้งในและต่างประเทศ และสามารถไปนำเสนอผลงานวิจัยระดับนานาชาติทั้งในและต่างประเทศ
