พยาบาลป้องกัน VAP

(CoP Nursing care for preventing VAP)

ความเป็นมา
ปี 2562-2564 อัตราการเกิดปอดอักเสบจาการใช้เครื่องช่วยหายใจ (VAP ภาพรวม) เท่ากับ 4.8, 5.0 และ 5.2 ครั้ง/1,000 ventilator days ตามลำดับ สูงกว่าตามเป้าหมาย (เป้าหมาย = 5.0 ครั้ง/1,000 ventilator days) และมีแนวโน้มสูงขึ้น ปี 2565 CoP VAP ฝ่ายการพยาบาล จึงแลกเปลี่ยนเรียนรู้และทบทวนแนวปฏิบัติเพื่อป้องกันการเกิดปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ (WHAP-C Bundle) ตั้งแต่ปี 2560  พบว่า การแปรงฟันยังไม่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน จึงพัฒนาแนวทางการประเมินและแนวทางการดูแลความสะอาดช่องปากอย่างเป็นระบบ และนำลงสู่การปฏิบัติในหอผู้ป่วยนำร่อง พบว่า อัตราการเกิด VAP ลดลงจาก 5.2 เป็น 4.3 คนต่อ 1,000 ventilator-day ซึ่งต่ำกว่าเป้าหมาย จึงขยายผลโดยการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง การดูแลความสะอาดช่องปากในผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ ร่วมกับฝ่ายทันตกรรม และติดตามอัตราการเกิด VAP ภาพรวม ปี 2565 เท่ากับ 4.94 ครั้ง/1,000 ventilator days

ปี 2566-2567 ในการประชุม SiCTT VAP ระดับคณะฯ นำโดยรองคณบดีฝ่ายพัฒนาคุณภาพ และทีมสหสาขาวิชาชีพ มีการทบทวนความรู้ พบว่า การทำความสะอาดช่องปากด้วย chlorhexidine gluconate ลดอัตราการเกิด VAP แต่มีผลให้ mortality สูง นอกจากนั้น CoP VAP ฝ่ายการพยาบาล ยังพบว่า Chest physiotherapy ใน WHAP-C Bundle ไม่สามารถปฏิบัติได้เนื่องจากมีข้อจำกัดด้านพยาธิสภาพผู้ป่วย จึงร่วมกันปรับปรุงแนวปฏิบัติเพื่อป้องกันการเกิดปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ เป็น WHAP-Si Bundle และ Pediatric WHAP-Si Bundle ซึ่งมีการพัฒนา Sirirraj Protocal ที่เป็นทั้งนวัตกรรมและ good practice ของโรงพยาบาลศิริราช ส่งเสริมให้ผู้ป่วยปลอดภัยสอดคล้องกับจุดเน้นความปลอดภัย : Siriraj Patient Safety Goals 2566-2568 เรื่อง Prevention of Healthcare Associated Infection ข้อ Ventilator-Associated Pneumonia (VAP) Prevention

วัตถุประสงค์
1. มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยเพื่อป้องกันการเกิดปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ
2. ส่งเสริมการสร้างความรู้ใหม่ของบุคลากรทางการพยาบาลเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยใช้เครื่องช่วยหายใจ
3. มีฐานข้อมูลสำหรับบุคลากรทางการพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยเพื่อป้องกันการเกิดปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ

ตัวชี้วัดและเป้าหมายตอบวัตถุประสงค์
1. จำนวนครั้งการจัดประชุม 10 ครั้ง/ปี
2. อัตราสมาชิกร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ร้อยละ 80 มากกว่า ร้อยละ 80
3. ร้อยละการจัดทำฐานข้อมูลสำเร็จตามแผนที่กำหนด มากกว่า ร้อยละ 80

ตัวชี้วัดหลักสอดคล้องกับหน่วยงานหรือคณะฯ
อัตราการติดเชื้อปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ (VAP) น้อยกว่า ร้อยละ 5 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน

ตัวชี้วัดและเป้าหมายด้าน KM
จำนวน Knowledge Assets ที่เพิ่มขึ้นบนเว็บไซต์ 2 เรื่องต่อปี

รายชื่อสมาชิกผู้ดำเนินการ ณ วันก่อตั้ง 13 พฤษภาคม 2568
งานการพยาบาลกุมารเวชศาสตร์
พว.กัลยาณ์ เอี่ยมลำน้ำ

งานพัฒนาคุณภาพการพยาบาล
พว.กาญจนา รุ่งแสงจันทร์
พว.สมจีน ยะหัวฝาย

งานการพยาบาลศัลยศาสตร์และศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์
พว.วิมลักษณ์ ชัยศักดิชาตรี
พว.อาภรณ์ ศรีสวัสดิ์
พว.ขวัญเรือน แสงจีน
พว.ปนัดดา เสือหรุ่น
พว.สุดารัตน์ สมรัตน์
พว.อุษณีย์ แก้วเก็บ
พว.ศุภลักษณ์ นวลเสมอ

งานการพยาบาลอายุรศาสตร์และจิตเวชศาสตร์
พว.ยุพิน พูลกำลัง
พว.ละมัย โมรา
พว.จารุณี ศรีทองทุม
พว.สุพัตรา สนธิระ
พว.ปวันรัตน์ วงศ์ภา
พว.มัทนา สาที
พว.พีรยา ประเสริฐสัง
พว.สุภาพร อุระเพ็ญ

………………………………………………………………………………

รายชื่อสมาชิกกลุ่มชุมชนนักปฏิบัติ

Facilitator
พว.กาญจนา รุ่งแสงจันทร์ งานพัฒนาคุณภาพการพยาบาล

Historian
พว.ปนัดดา เสือหรุ่น งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
พว.ละมัย โมรา งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ

Admin
พว.สมจีน ยะหัวฝาย งานพัฒนาคุณภาพการพยาบาล

Expert
พว.วิมลักษณ์ ชัยศักดิชาตรี งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
พว.อาภรณ์ ศรีสวัสดิ์ งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
พว.ยุพิน พูลกำลัง งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ
พว.ขวัญเรือน แสงจีน งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ

Member
พว.กัลยาณ์ เอี่ยมลำน้ำ งานการพยาบาลกุมารเวชศาสตร์
พว.สุดารัตน์ สมรัตน์ งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
พว.อุษณีย์ แก้วเก็บ งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
พว.ศุภลักษณ์ นวลเสมอ งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ
พว.จารุณี ศรีทองทุม งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ
พว.สุพัตรา สนธิระ งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ
พว.ปวันรัตน์ วงศ์ภา งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ
พว.มัทนา สาที งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ
พว.พีรยา ประเสริฐสัง งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ
พว.สุภาพร อุระเพ็ญ งานการพยาบาลอายุรศาสตร์ฯ

update : 13/05/2568
ผู้ประสานงาน ฝ่ายการพยาบาล  (0 24199 9875)
ผู้ประสานงาน งานจัดการความรู้  (02 419 9009 ต่อ 0, 501-507)