ถอดบทเรียน Community of Practice (CoP) งานการพยาบาลศัลยศาสตร์และศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์
เริ่มเมื่อปี 2546 คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ได้นำการจัดการความรู้ (KM) มาใช้ในคณะฯ และส่งเสริมให้มีการนำ Community of Practice (CoP) หรือ ชุมชนนักปฏิบัติ มาใช้เป็นเครื่องมือในการจัดการความรู้ ฝ่ายการพยาบาลรับนโยบาย และดำเนินการโดยจัดตั้งคณะกรรมการจัดการความรู้ มีบุคลากรทุกงานการพยาบาลเป็นกรรมการ แต่ละงานการพยาบาลมีการนำ CoP มาเป็นเครื่องมือในการจัดการความรู้
เริ่มแรกไม่มีใครรู้จักว่า CoP คืออะไร จึงศึกษาหาความรู้ ร่วมกับงานพัฒนาคุณภาพฝ่ายการพยาบาล มีการติดอาวุธให้กับกรรมการทุกท่าน (Core team) ให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการความรู้ ชุมชนนักปฏิบัติ การเป็น Facilitator ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในการดำเนินกิจกรรมกลุ่ม CoP ทำให้เกิดบรรยากาศการแลกเปลี่ยนแบ่งปันความรู้ ทักษะการเป็น Historian หรือผู้บันทึกสาระความรู้โดยใช้เทคนิคต่าง ๆ เช่น Deep listening, Mind mapping และงานจัดการความรู้คณะฯ ได้จัดอบรมการใช้ Siriraj KM Website เพื่อให้แต่ละ CoP จัดเก็บสาระความรู้ โดยสมาชิก CoP สามารถเข้าถึงและแลกเปลี่ยนความรู้ได้
เมื่อได้อาวุธมาครบมือแล้ว ก็กลับมาทำการบ้านต่อว่าจะใช้อาวุธอย่างไรทำให้เกิด CoP สำหรับงานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฯ เริ่มจากทำความเข้าใจว่า CoP ประกอบด้วยปัจจัยสำคัญ 3 ข้อ คือ 1. เป็นเรื่องที่มีความสนใจร่วมกัน (passion) 2. เป็นเรื่องที่แบ่งปันกันได้ 3. สมาชิกมีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน จะขาดข้อใดข้อหนึ่งมิได้ เปรียบเหมือนเก้าอี้ 3 ขา ถ้าขาดขาใดขาหนึ่งไปก็คงจะล้มลงแน่นอน ดังนั้นวิธีการที่จะสร้างให้เกิดปัจจัยทั้งสามข้อ ต้องหากลยุทธ์ โดยเริ่มจากผู้บริหารจัดตั้งกรรมการ KM ของงานฯ ซึ่งผู้บริหารมีความสำคัญในการสนับสนุนและขับเคลื่อนให้เกิดการดำเนินการกลุ่ม CoP โดยนอกจากการให้นโยบายแล้ว ยังให้การสนับสนุนเรื่องเวลา สถานที่ ทรัพยากร งบประมาณ เป็นต้น ข้อสำคัญ คือการให้คุณค่า ให้ความสำคัญกับผู้ปฏิบัติ โดยเปิดโอกาส มีเวทีให้แสดงออก ชื่นชม และแสดงผลงานของตนเอง รวมทั้งสร้างความเข้มแข็งให้เกิดขึ้นกับทีมแกนนำหลัก ให้เห็นคุณค่าของการใช้เครื่องมือ มุ่งผลลัพธ์ไปที่ผู้ป่วย นอกจากนี้ทำให้บุคลากรทำงานได้ง่ายขึ้น สะดวกขึ้น และยังทำให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัยมากขึ้น
อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ >> Community of Practice (CoP) งานการพยาบาลศัลยศาสตร์และศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์ (301 downloads )