ปัจจุบันการพัฒนาบุคลากรในองค์กรต่าง ๆ มีการพัฒนารูปแบบ หรือวิธีการใหม่ ๆ อยู่เสมอ เพื่อเสริมสร้างการเรียนรู้ให้เกิดขึ้นกับบุคลากร บรรลุผลตามมาตรฐานคุณภาพ ซึ่งรูปแบบของการเรียนรู้ที่ได้รับการยอมรับว่าสามารถสร้างให้ผู้เรียนรู้เกิดกระบวนการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ คือ การเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning)

ลักษณะเฉพาะของการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning) ประกอบด้วย

1. ประสบการณ์จริงในการทำงาน มีกระบวนการคิดหาวิธีในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อบุคลากร และองค์กร
2. การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ร่วมกับผู้อื่น การประชุมเพื่อหาวิธีการที่เหมาะสมในการดำเนินการ เนื่องจากเป็นการเรียนรู้ในลักษณะทีมงานย่อยที่มีการทำงานร่วมกัน
3. การเสนอแนะ และให้ข้อคิดเห็นเมื่อมีการดำเนินการปฏิบัติ และในบางครั้งอาจจะมีการปรับปรุงกระบวนการทำงาน เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่วางไว้

กระบวนการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning Process) มีขั้นตอนที่สำคัญดังนี้

1. หัวข้อประเด็น หรือปัญหาจริง เพราะ รูปแบบการเรียนรู้จะอ้างอิงกับประเด็นปัญหาที่มีความสำคัญ หรือประโยชน์ต่อบุคลากร หรือองค์กร ซึ่งต้องการแก้ไขปรับปรุง และเป็นโอกาสที่บุคลากรจะได้เรียนรู้ร่วมกัน ในการสร้างองค์ความรู้ใหม่ให้เกิดขึ้น
2. ภายในกลุ่มควรมีความแตกต่างทางความรู้ และประสบการณ์ มาจากต่างหน่วยงานภายในองค์กร เพื่อให้เกิดแนวคิด หรือมุมมองหลากหลาย
3. มีกระบวนการเชิงรุกให้เกิดการศึกษาปัญหาอย่างต่อเนื่อง เข้าใจประเด็นปัญหา เกิดการสะท้อนแง่มุมที่หลากหลาย ซึ่งจะเป็นเครื่องมือในการนำไปสู่การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ควรมีการไตร่ตรองอย่างรอบคอบเพื่อหาทางเลือกที่เหมาะสม
4. ดำเนินการแก้ปัญหา เริ่มจากการวิเคราะห์ปัญหา กำหนดเป้าหมาย ศึกษาทางเลือกและการปฏิบัติการ ประเมินผลลัพธ์ และกำหนดทิศทางในอนาคต
5. การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เป็นการทบทวนการทำงานที่ผ่านมาในทุกโอกาสที่เป็นไปได้ พัฒนาความรู้ความสามารถ ให้ความสำคัญกับการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นในบุคคล กลุ่ม และองค์กร เพื่อแก้ไขปัญหาให้มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น
6. กำหนดหัวหน้ากลุ่ม หรือผู้ทำหน้าที่คอยทำหน้าที่กระตุ้น วางแผน ควบคุม บริหารจัดการแลกเปลี่ยนความรู้ ส่งเสริมการลงมือปฏิบัติ และหาข้อสรุปของกลุ่ม

อ่านบทความเพิ่มเติม >> การเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Action Learning) (1170 downloads )

 

ขอขอบคุณ/แหล่งที่มา
ศุภวิทย์ ภาษิตนิรันดร์ (เซนเซเล็ก), พญ.ญาณี โชคสมงาม. (2564). “KM KNOWLEDGE MANAGEMENT”. สำนักพิมพ์วิช, กรุงเทพฯ.

เรียบเรียงโดย
นายเอกราช จันทรประดิษฐ์
งานจัดการความรู้ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล